Trái ngược lại với tình trạng ngày càng có nhiều học viên tham gia tuyển sinh cao học ở các trường đào tạo quốc tế, nhiều trường Đại học ở TP.HCM báo động về tuyển sinh bậc sau đại học vì số lượng người học đăng ký tuyển sinh bậc sau đại học tại nhiều trường này giảm mạnh rõ rệt.
Thực trạng tuyển sinh cao học tại nhiều trường Đại học hiện nay
Nếu trước đây nhiều học viên sau khi tốt nghiệp cử nhân đại học ở nhiều trường có xu hướng học tiếp lên các chương trình đào tạo sau đại học để nâng cao chuyên môn về lĩnh vực mà mình theo đuổi, thì ngày nay số lượng đối tượng tham gia tuyển sinh cao học ở nhiều trường ĐH có uy tín hiện nay lại đang ở mức báo động vì ít đến bất ngờ.
Lấy trường Đại học Quốc Gia TP.HCM (ĐHQG TP.HCM) làm ví dụ. Ngôi trường này có tổng cộng 105 ngành đào tạo thạc sĩ, gần 80 ngành đào tạo Tiến sĩ tại cơ sở chính và các trường thành viên. Năm 2012, con số đối tượng tham gia tuyển sinh cao học tại ĐHQG TP.HCM vẫn duy trì đáng kể ở mức 10.000 thí sinh, tuy nhiên, tính đến năm 2017, con số này đã “tuột dốc không phanh” xuống mức chỉ còn gần 3000 thí sinh, giảm gấp 3 lần so với năm 2012. Tình trạng báo động này không chỉ xảy ra tại ĐHQG TP.HCM mà còn diễn ra ở nhiều trường như ĐH Bách Khoa (từ gần 3500 thí sinh năm 2012 xuống chỉ còn gần 600 thí sinh năm 2017 dành cho các chương trình thạc sĩ) và một số trường khác.
Nhiều trường ĐH hiện nay định hướng nâng cao trình độ dân trí và bổ sung nguồn đào tạo nhân lực tiềm năng cho các ngành nghề thuộc đa dạng lĩnh vực, cung cấp nhiều công trình nghiên cứu khoa học chất lượng cao và đóng góp vào nhiều chiến dịch thực tế cải thiện đời sống con người và vân vân. Nhưng, với thực trạng thế này có lẽ định hướng này đang gặp nhiều rào cản.
Nguyên nhân nào cho thực trạng này?
Một xu hướng khá nổi bật hiện nay là rất nhiều sinh viên sau khi tốt nghiệp cử nhân đại học lựa chọn cho mình các chương trình tuyển sinh cao học quốc tế, tức các chương trình đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ theo tiêu chuẩn quốc tế thông qua nhiều chương trình liên kết với các trường đại học và cơ sở giáo dục nước ngoài. Như vậy, sau khi hoàn thành các khóa đào tạo quốc tế ngay trong nước này, nhiều bạn có thể có nhiều cơ hội việc làm hơn so với các ứng cử viên khác vì được tiếp cận nhiều kiến thức cập nhật trong môi trường học tập năng động và hiện đại và trau dồi nhiều kỹ năng thực tiến. Có thể xem xét đây là một trong những nguyên nhân làm “hụt” số lượng đối tượng tham gia tuyển sinh cao học tại nhiều trường ĐH theo phương cách truyền thống chăng?
Phương thức tuyển sinh cao học có vấn đề? Như đại diện bậc đào tạo ĐH và sau ĐH của trường ĐHQG TP.HCM có nhận định: có thể các quy chế tuyển sinh cao học của trường cần thay đổi để phù hợp với thông lệ quốc tế, tất nhiên chất lượng đào tạo vẫn phải được đảm bảo.
Sự có mặt của nhiều trường đào tạo bậc sau đại học hiện nay với điều kiện tuyển sinh có phần “dễ” hơn đã khiến không ít các đối tượng thí sinh bị thu hút và tham gia học tập. Như vậy nhiều trường Đại học lớn tại HCM có những phương thức tuyển sinh còn chưa đa dạng và linh hoạt có thể bị giảm dần số lượng học viên đăng ký.
Để hạn chế được những sự báo động này, nhiều trường hiện nay có nhiều đề xuất về việc cải thiện các công tác tuyển sinh. Cụ thể là, các trường có thể sử dụng việc xét tuyển hồ sơ và tăng tỉ lệ xét tuyển đói với các đối tượng cử nhân các chương trình chất lượng cao với những điều kiện về điểm và khu vực nhất định, đồng thời phỏng vấn để xem xét kết quả. Bên cạnh đó, các trường nên gia tăng các chương trình học tiếng anh cải thiện, đặc biệt là ở trình độ thạc sĩ – tiến sĩ phải là những cá nhân không chỉ giỏi chuyên môn và kỹ năng mà còn cần trình độ ngoại ngữ đủ tốt. Cải thiện được trình độ ngoại ngữ của học viên một cách hiệu quả sẽ giúp chương trình tuyển sinh cao học của các trường trở nên thu hút hơn bởi lẽ các trường đào tạo quốc tế trình độ sau đại học có thế mạnh ngoại ngữ là yếu tố chủ chốt khiến các thí sinh quan tâm.
Rất mong các thí sinh có thể cân nhắc lựa chọn trường đào tạo thích hợp cho mình sau khi các trường ĐH đã tìm ra cách hiệu quả nhất để hạn chế được những vấn đề đau đầu trong tuyển sinh cao học tại các trường hiện nay.
